جرم گیری دندان چیست؟

جرم گیری دندان-سلامت دندان و مراقبت از آن ها که در نهایت به طور کلی منجر به سلامت بدن می شود، بسیار اهمیت دارد. دهان و دندان از جمله قسمت های مهم در بدن ما هستند که هر روزه از طریق آن صحبت می کنیم و غذا می خوریم بنابراین باید به سلامت آن اهمیت بدهیم و در صورت بروز مشکل به حل و مراقبت آن بپردازیم.

وقتی که افراد به سلامت دندان های خود اهمیت نمی دهند و پس از وعده های غذایی مسواک نمی زنند، به مرور لایه هایی از مواد غذایی بر روی دندان ها می نشیند. این لایه های بسیار نازک و غیر قابل رویت همان جرم ها هستند که در ابتدا بی خطرند و ظاهر دندان را به هیچ عنوان از فرم نمی اندازند اما تنها کافی است که چند روز از عمر این لایه های نازک بگذرد. پس از گذشت زمان کم کم دهان شروع به ایجاد بوی بد می کند و مواد غذایی که حالا دیگر چندان هم غذایی نیستند، به اسیدهایی تبدیل می شوند که باعث ایجاد حفره در دندان می شود و دندان را اصطلاحا کرم زده می کنند.

جرم گیری دندان

جرم گیری دندان

بنا بر موارد گفته شده تشکیل جرم بر روی دندان‌ها یک مسئله طبیعی است. جرم ­گیری و برق انداختن دندان‌ها برای رفع پلاک طبیعی، جرم و رنگ­ ها است. هر چند هدف اصلی جرم­گیری جلوگیری از بیماری‌های لثه است، این کار می‌تواند ظاهر دندان‌های بیمار را تمیز و براق جلوه دهد و آنها را جذاب‌تر کند. جرم گیری با استفاده از ابزارهای ویژه‌ای انجام می‌شود. این کار با خمیر دندان مخصوص و با استفاده از یک وسیله موتور دار انجام می‌شود که پلاک باقی‌مانده و رنگ سطوح دندان را که ناشی از غذاها، نوشابه‌ها و مصرف دخانیات است رفع می‌کند. تجمع پلاک و بقایای مواد غذایی بر روی سطوح دندانی که برق انداخته شده باشد (اصطلاحات پولیش شده باشند) دشوارتر است.

جرم‌گیری دندان یا عمل بروساژ دندان برای دندان هیچ ضرری ندارد چرا که جرم دندان علاوه بر اینکه برای لثه و بافتهای نگهدارنده دندان مضر می‌باشد بلکه محلی نیز برای تجمع و تکثیر میکروب‌های پوسیدگی ‌زا است. با عمل بروساژ تعداد این میکروب‌ها در دهان به مراتب کمتر می‌شود.

نحوه انجام جرم گیری دندان

جرمگیری دندان درواقع‌ نوعی روش درمانی بسیار ساده و غیرتهاجمی است که تاثیر چشمگیری در پاکسازی سطوح دندان‌ها، زیر خط لثه و از بین بردن باکتری و جرم ها در زیر لثه دارد. اینکار با استفاده از تجهیزات و ابزار های خاصی در دندانپزشکی انجام می شود. بعد از جرم گیری سطح قابل مشاهده دندان‌ها، بخشی از سطح ریشه دندان‌ها که زیر لثه و در مجاورت آن قرار دارد نیز تمیز و مسطح می شوند. جرم‌گیری معمولا با استعمال داروی ضدباکتری به اتمام می‌رسد تا این اطمینان حاصل شود که تمام باکتری‌های مضر از سطوح دندان‌ها و لثه‌ها پاک شوند. از آن جایی که جرم‌گیری کامل دندان‌ها و لثه‌ها موجب اتصال کامل لثه به دندان‌ها می‌شود بعد از جرمگیری، لثه به مرور بهبود یافته و هرگونه پاکتی که از قبل وجود داشته از بین خواهد رفت.

– جرم گیری به روش سنتی

در جرمگیری با ابزارهای دستی، دندانپزشک از یک جرمگیر دندان استفاده می‌کند و به‌صورت دستی پلاک‌های موجود روی دندان‌ها را از بین می‌برد، اما این نوع جرمگیری سطحی و مناسب افرادی است که جرم دندانی زیادی ندارند. به این نوع جرم گیری روش دستی جرمگیری نیز گفته می شود و به این دلیل ممکن است با درد همراه باشد.

– جرم گیری با استفاده از دستگاه‌های اولتراسونیک

یکی از رایج‌ ترین دستگاه‌ها برای جرم‌ گیری دندان‌ ها، دستگاه‌های اولتراسونیک می باشد. اولتراسونیک از انواع ابزارهای فراصوتی در دنیای پزشکی است که با ارتعاشات آن، می‌توان کارهای متفاوتی را انجام داد. ارتعاشات قلم اولتراسونیک باعث کنده شدن بخش‌های سخت شده پلاک‌های دندانی می‌شود و به سادگی جرم‌گیری انجام می‌شود. برای جرم‌گیری با دستگاه اولتراسونیک باید سر دستگاه سرد نگه داشته شود و آب روی دندان‌ها برای شستن پلاک‌ها، اسپری شود.

علل بروز جرم دندان:

– مصرف زیاد مواد غذایی شیرین و چسبناک

مواد غذایی چسبناک و شیرین باعث تشکیل پلاک و درنهایت جرم دندان می شوند، چون به سطح دندان ها می چسبند. هر چه میزان این پلاک ها بیشتر شود، به این معنی است که احتمال جرم گرفتن دندان ها نیز بالا می رود.
برای داشتن دندان ها و لثه های سالم لازم است که هر شش ماه یکبار و در برخی موارد خاص، بیش از این دندان هایتان را جرمگیری کنید. علاوه بر این برای پیشگیری از جرم دندان بهتر است از خوردن اینگونه مواد غذایی خود داری کرد.

– استفاده نکردن از نخ دندان

تمیز کردن فضای بین دندان ها پس از مسواک زدن سبب می شود پلاک های دندانی از فضای غیرقابل دسترس مسواک مانند بین دندان ها و زیر کناره های لثه ها از بین برود . پس بهتر است یک بار شب ها پس از مسواک فضای بین دندان ها را به کمک نخ دندان تمیز کنید. نخ دندان کشیدن برای افرادی که از مشکلات مربوط به لثه رنج می برند لازم است.

– یکبارمسواک زدن در طول روز

به طور طبیعی باید سعی کنید که حداقل دو بار در طول روز به مسواک زدن بپردازید. مسواک زدن باعث می شود که پلاک های دندانی که نرم و چسبنده بوده و از بزاق، باقیمانده مواد غذایی و باکتری ها تشکیل شده اند از بین بروند. اگر این پلاک ها به خوبی از سطح دندان پاک نشوند، کلسیفیه شده (رسوب املاح کلسیم) و به جرم دندان تبدیل می شوند.(ابزار دندانپزشکی)

– سالانه حداقل یکبار به دندانپزشک مراجعه نمی کنید

بیشتر افراد تنها زمانیکه دندانشان دچار درد و مشکل شد به دندانپزشکی مراجعه می کنند. در حالیکه به طور طبیعی هر 6 ماه یکبار به طور مرتب برای معاینه دندان ها باید به دندانپزشک مراجعه نمود.

علاوه بر این ترمیم دندانی که به درستی صورت نگرفته باشد، یعنی ماده آمالگام یا کامپوزیت که برای پرکردن دندان استفاده می شود و تاج دندان بالاتر یا پایین تر از سطح دندان قرار بگیرد باعث بیشتر شدن پلاک دندانی شده و به این ترتیب جرم دندان نیز بیشتر می شود لذا لازم است که هر سال برای کنترل وضعیت دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید.

جرم دندان

جرم دندان (تارتار دندان، یا کلکولوس دندانی) تجمع جرم محکم و سخت‌شدهٔ پلاک‌های میکروبی است که به دندان ها چسبیده‌اند و با مسواک زدن نیز تمیز نمی‌شوند. هدف از مسواک زدن حذف لایه میکروبی فوق (پلاک میکروبی) است. پلاک میکروبی نه تنها باعث پوسیدگی دندان می‌شود، بلکه فعالیت میکروب های موجود در آن باعث آسیب به لثه و ایجاد التهاب در ناحیه لثه نیز خواهد شد.

اگر خوب مسواک نزنیم، پلاک های میکروبی کاملاً حذف نمی‌شود و به تدریج بر ضخامت آن ها نیز افزوده می‌شود، پلاک های میکروبی ضخیم شده، تحت تأثیر کلسیم بزاقی می‌توانند به مواد معدنی موجود در دندان اتصال شیمیایی پیدا کنند. این فرایند منجر به تشکیل جرم می‌شود. یعنی یک جسم سخت غیر از دندان در کنار دندان تشکیل می‌شود که از طریق کلسیم بزاقی، اتصال ضعیفی به دندان پیدا می‌کند. اتصال به دندان در حدی قوی نیست که نتوان آن را توسط ابزار دندانپزشکی جدا کرد، اما آن قدر قوی هست که با مسواک زدن یا شستشو قابل پاک شدن نباشد. لذا در این حالت بهتر است هر چه سریع تر برای برطرف کردن این جرم به دندانپزشکی مراجعه کرد.(ابزار دندانپزشکی)

فواید زدودن جرم دندانی

• پیشگیری از پوسیدگی دندان و ایجاد حفره دندانی
• پیشگیری از بیماری پریودنتال
• از بین بردن لکه های دندانی
• پیشگیری یا از بین بردن بوی بد دهان
• صرفه‌جویی در هزینه و کاهش نیاز به پروسه‌های زیبایی دندان (که بسیار هزینه بر هستند)
• زیباتر شدن طرح لبخند

• ضرورت جرم گیری دندان

  هنگامیکه جرم روی دندان تشکیل شود مکان مناسبی برای رشد باکنری ها خواهد بود و می تواند سبب پوسیدگی دندان ها نیز شود. علاوه بر این، جرم دندان به مرور زمان می تواند به لثه آسیب بزند و جایگزین بافت لثه شود. درواقع جرم دندان باعث می شود که لثه عقب نشینی کند و به این ترتیب بین دندان ها فضای خالی ایجاد خواهد شد که به مرور این فضا توسط جرم پر می شود. با تخریب هر چه بیشتر بافت لثه، موجب لق ‌شدن دندان‌ ها گردیده كه در نهایت راهی جز كشیدن دندان را برای بیمار باقی نخواهد گذاشت.

  در نهایت و بر اساس توصیه دندانپزشکان جرم گیری دندان ضرورت پیدا می ‏کند زیرا جرم نه ‌تنها بافت لثه را از بین می‏‌برد، بلکه عامل اصلی پوسیدگی دندان نیز محسوب می ‏شود. با تخریب هر چه بیشتر بافت لثه، دندان‌‎ها لق شده که دندانپزشک زیبایی خوب ملزم به کشیدن دندان بیمار می‏ شود.

  همچنین  جرم ‌گیری باید حتما به وسیله فرد آموزش ‌دیده انجام شود تا از آسیب‌ های احتمالی به مینای دندان جلوگیری شود.-لزوم جرم گیری دندان

  فواید جرم گیری دندان

  – یکی از مهمترین مزایای جرم گیری دندان این است که هنگامیکه جرم دندان از بین برود پوسیدگی دندان نیز کاهش پیدا می کند.

  – هنگامیکه جرم و پلاک دندان و لثه از طریق جرم گیری از بین برود این امر باعث زیبایی هر چه بیشتر دندان ها و طرح لبخند می شود می شود. در صورت وجود لکه بر روی دندان ها نیز، در فرآیند جرم گیری و سفید شدن دندان از بین برده می شوند.

  – همچنین جرم‌گیری دندان باعث بهبود ورم و التهاب لثه شده و مانع از تبدیل شدن این مشکل به یک بیماری شدید لثه می‌شود.

  – یکی از شایع ترین علت های بیماری های بافت های نگهدارنده دور دندان تنفس بدبو است. ذرات غذا و باکتری ها باعث بوجود آمدن بوی بد ماندگاری در حفره دهان می شود که با کمک جرم گیری، بوی بد دهان نیز برطرف می شود.

  – یکی دیگر از فواید و لزوم جرم گیری دندان، سلامت بارداری می باشد. تحقیقات زیادی روی سلامت دهان و دندان در دوران بارداری انجام شده است که نشان می‌دهد عفونت لثه در دوران بارداری می‌تواند تأثیرات نامطلوب و حتی خطرناکی بر سلامت مادر و جنین داشته باشد. جرمگیری از بیماری لثه پیشگیری کرده و آن را در مراحل اولیه به سادگی درمان می‌نماید

جرم گیری دندان در کودکان

بسیار پیش می آید که دندان کودکان نیز مانند بزرگسالان نیاز به جرمگیری پیدا کند. جرم دندان از جمله بیماری های شایع مربوط به دهان و دندان در بزرگسالان و به ویژه کودکان می باشد که سبب آسیب به دندان و پوسیدگی و خرابی دندان و باعث ایجاد ظاهر بد می شود. برای جلوگیری از این عوامل بهتر است هر چه زودتر به دندانپزشکی مراجعه شود. لازم است حداقل سالی دو بار برای معاینه دندان ها، کودکانتان را به دندانپزشکی ببرید تا از سلامت دندان های آن ها مطمئن شوید.(ارتودنسی و ایمپلنت)

پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان ساده است. جرم‌گیری در دوران رشد کودک بسیار مهم است، بنابراین سعی کنید فرزندتان را دست‌کم سالی دو بار برای جرم‌گیری به نزد دندانپزشک ببرید تا جرم و پلاک جمع ‌شده روی دندان‌ها که در برابر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مقاوم است از بین برود و پاک شود. به کمک جرم‌گیری مرتب و رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه همواره لبخندی زیبا بر لبان فرشته کوچکتان نقش خواهد بست.

در ادامه باید گفت که جرم گیری دندان کودکان هیچگونه خطری برای آن ها و دندان هایشان نخواهد داشت و این فرایند بسیار آرام و لطیف برای تمامی کودکان انجام می شود. فقط والدین باید دقت داشته باشند که برای جرم گیری دندان کودکانشان حتما به یک پزشک متخصص دلسوز و با تجربه مراجعه نمایند.

فواید جرم گیری دندان کودکان

با کمک جرم گیری دندان،  تمام باکتری هایی که پیرامون دندان ها و لثه ها ایجاد می شوند، از بین میروند . در نتیجه ظاهری زیبا و درخشنده تر برای دندان ها ایجاد می کند، همچنین جرم گیری دندان کودکان از روند پوسیدگی دندان های کودک تا حد قابل توجهی جلوگیری می کند.(ارتودنسی و ایمپلنت)